پریفرم گازبند؛ ضرورت‌ها، کاربردها و 4 ویژگی‌

پریفرم گازبند (Gas Barrier Preform) نوعی از پریفرم‌های PET است که به دلیل طراحی و استفاده از مواد خاص، مانع نفوذ اکسیژن و خروج گازها می‌شود. این ویژگی برای حفظ کیفیت محصولاتی مانند نوشیدنی‌های گازدار، آب‌میوه و برخی داروها بسیار ضروری است. در ادامه، به بررسی ضرورت‌ها، کاربردها، نوع PET مورد استفاده و ویژگی‌های پریفرم گازبند می‌پردازیم.

۱. ضرورت استفاده از پریفرم گازبند

🔹 برخی محصولات مانند نوشابه‌های گازدار و ماءالشعیر نیاز دارند که دی‌اکسیدکربن (CO₂) را برای مدت طولانی حفظ کنند تا کیفیت و طعم آن‌ها تغییر نکند.
🔹 برخی مواد مانند آب‌میوه‌ها و محصولات دارویی به اکسیژن حساس هستند و در صورت نفوذ اکسیژن، دچار اکسیداسیون و کاهش ماندگاری می‌شوند.
🔹 بطری‌های معمولی PET قابلیت کمی در جلوگیری از نفوذ گازها دارند، درحالی‌که پریفرم‌های گازبند با استفاده از مواد ویژه، این مشکل را حل می‌کنند.

۲. نوع PET مورد استفاده در پریفرم گازبند

در ایران، PET گرید 821 رایج‌ترین نوع ماده مورد استفاده در تولید پریفرم‌های گازبند است. این نوع PET به دلیل ویژگی‌های خاص ازجمله ممانعت بالا در برابر نفوذ گازها، گزینه‌ای مناسب برای بسته‌بندی نوشیدنی‌های گازدار محسوب می‌شود.

علاوه بر PET 821، در برخی موارد از PET چندلایه یا PET همراه با افزودنی‌های گازبند نیز استفاده می‌شود. مهم‌ترین مواد مورد استفاده عبارت‌اند از:

✅ PET چندلایه (Multi-Layer PET):

• شامل لایه‌های گازبند مانند EVOH (اتیل وینیل الکل) که مانع ورود اکسیژن و خروج دی‌اکسیدکربن می‌شود.

✅ PET با نانوکامپوزیت:

• استفاده از نانوذرات مانند اکسید سیلیکون (SiOx) یا خاک رس نانویی برای کاهش نفوذپذیری گازها.

۳. کاربردهای پریفرم گازبند

✅ نوشیدنی‌های گازدار:

• پریفرم‌های گازبند عمدتاً با قطر دهانه 28 و 38 میلی‌متر تولید می‌شوند که این اندازه‌ها بهترین گزینه برای نوشیدنی‌های گازدار هستند.

• بطری‌های تولیدشده از این پریفرم‌ها معمولاً در حجم‌های 300 میلی‌لیتر، 500 میلی‌لیتر، 1 لیتری و 1.5 لیتری عرضه می‌شوند.

• نوشابه‌های گازدار، ماءالشعیر، دوغ گازدار و آب‌های معدنی گازدار نیاز به پریفرم‌هایی دارند که مانع از خروج دی‌اکسیدکربن شوند.

✅ آب‌میوه و نوشیدنی‌های حساس به اکسیژن:

• برخی آب‌میوه‌ها و چای‌های سرد در صورت تماس با اکسیژن، طعم و ارزش غذایی خود را از دست می‌دهند.

• بسته‌بندی این محصولات معمولاً در بطری‌های 500 میلی‌لیتر و 1 لیتری با دهانه 28 میلی‌متری انجام می‌شود.

✅ صنایع دارویی و پزشکی:

• بسته‌بندی برخی داروها و مواد بهداشتی که به اکسیژن حساس هستند، نیازمند استفاده از بطری‌های ضد نفوذ گاز است.

• بطری‌های دارویی معمولاً در حجم‌های 250 و 500 میلی‌لیتر با دهانه‌های باریک‌تر طراحی می‌شوند.

✅ محصولات لبنی و غذایی:

• بسته‌بندی برخی فرآورده‌های لبنی مانند دوغ گازدار در بطری‌های 1 لیتری و 1.5 لیتری با دهانه 38 میلی‌متری انجام می‌شود.

• بسته‌بندی روغن‌های خوراکی که نسبت به اکسیداسیون حساس‌اند، معمولاً از بطری‌های 500 میلی‌لیتر تا 1.5 لیتری استفاده می‌کند.

۴. ویژگی‌های پریفرم گازبند

✅ مانع از خروج گاز CO₂ و نفوذ اکسیژن

• به لطف استفاده از PET 821 و ترکیب آن با مواد گازبند مانند EVOH یا نانوکامپوزیت‌های PET، این پریفرم‌ها از خروج دی‌اکسیدکربن و ورود اکسیژن جلوگیری می‌کنند.

✅ افزایش ماندگاری محصولات

• جلوگیری از اکسیداسیون و حفظ گازهای داخلی، ماندگاری نوشیدنی‌ها و مواد غذایی را افزایش می‌دهد.

✅ استحکام بالا و مقاومت در برابر ضربه

• PET 821 علاوه بر خاصیت ضد نفوذ گاز، مقاومت مکانیکی بالایی دارد.

✅ حفظ شفافیت بطری

• باوجود خواص گازبند، این بطری‌ها معمولاً شفافیت خوبی دارند و زیبایی بسته‌بندی را حفظ می‌کنند.

۵. مقایسه پریفرم گازبند با پریفرم معمولی

نتیجه‌گیری

پریفرم گازبند در ایران معمولاً با استفاده از PET گرید 821 تولید می‌شود که به دلیل خاصیت ضد نفوذ گاز بالا، انتخابی ایده‌آل برای بسته‌بندی نوشیدنی‌های گازدار، آب‌میوه، محصولات دارویی و مواد غذایی حساس به اکسیژن است.

این پریفرم‌ها عمدتاً با قطر دهانه 28 و 38 میلی‌متر تولید می‌شوند و برای بطری‌هایی با حجم 300 میلی‌لیتر تا 1.5 لیتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فناوری ماندگاری محصولات را افزایش داده، کیفیت آن‌ها را حفظ کرده و از خروج دی‌اکسیدکربن و نفوذ اکسیژن جلوگیری می‌کند.

✅ اگر به دنبال بطری‌هایی با ماندگاری بالا، کیفیت بهتر و مقاومت در برابر نفوذ گازها هستید، پریفرم گازبند با PET 821 یک انتخاب ضروری و بهینه است.